Kibritin Hikayesi

  • Tarih |

Ateşin insanlık tarihindeki önemini ve ateş bulmanın zorluğunu tahmin edersiniz. Farklı bir takım denemelerden sonra 17. Yüzyılda bulunan kibrit, ateş bulma sorunsalını rafa kaldırarak tarihe ışık tutan nesnelerden biri olmuştur.

Bir ucu sürtünmeyle alev alan kibrit ilk zamanlarda güvenli değildi ve dönemin kimyacıları farklı denemeler sonucunda güvenli kibrite ulaşmayı başardı. İlk olarak İrlandalı bir kimyager olan Robert, kükürtlü bir odun parçasını fosforlu bir kağıda sürterek kıvılcım çıkardığını gördü ancak bu çokta güvenli bir yol değildi. Bir dönem sonra İngiliz kimyager John, odun parçalarının üzerinde çeşit çeşit kimyasalları kurutarak ve herhangi bir yere sürterek kıvılcım çıkarabileceğini gördü ve buna bir isim buldu ‘’friction matches’’ yani sürtünme kibriti. John Walker’ın buluşu her ne kadar insanlık tarihi açısından muazzam bir değer olsa da ortaya kötü bir koku salgıladığı için çok rağbet görmemiş ve Walker istediği kazancı sağlayamamıştır. Kötü kokan kibrit sorunsalını çözen Fransız Kimyacı Charles ise beyaz fosfor kullanarak kokmayan bir kibrit elde etmiştir. Görünüşte her şey kusursuz olsa da beyaz fosforun zehri birçok insanın hasta olmasına sebep olmuş ve Charles’in denemesi başarısız olmuştur.

19. yüzyılın ortalarında kibrit için yeni bir kavram ortaya çıkmıştır. ‘’Safety Matches’’ güvenli kibrit olarak anılan kibritler İsveçli Lundstorm tarafından geliştirilmiştir. Sadece belirli bir yere sürtünerek yanan güvenli kibritlerde diğerlerinden farklı olarak kutunun kenarına kırmızı fosfor sürülmüştür ve kimyasalların kalanı ise kibrit başlarına sürülmüştür. Hem beyaz fosforun zehirli ve kötü kokusu ortadan kalkmış hem de belirli bir yere sürtünerek kıvılcım çıkardığı için daha güvenli bir ürün olmuştur.

Günümüzde ise kibrit; farklı tasarım, şekil ve ölçülerde, farklı ürün çeşitleri ile kullanılmaya devam etmektedir. Özellikle bazı yeme -  içme ve eğlence sektörlerinde de promosyon olarak tercih edilmektedir. Oteller için promosyon kibrit, kafeler için promosyon kibrit, bar için promosyon kibrit promosyonda kibriti tercih eden başlıca sektörlerdendir.